U hebt vast ooit ergens een bordje zien hangen met daarop de tekst ‘Wij stellen ons niet aansprakelijk voor eventuele schade of verlies aan uw persoonlijke eigendommen.’ Een dergelijke tekst hangt veelal in garderobes, sportzalen, theaters of andersoortige ruimtes. Echter, is een dergelijk bordje juridisch gezien van weinig waarde. Waarom dit zo is, leggen wij in deze blogpost nader uit aan de hand van een voorbeeld.
Stel u de situatie voor dat u uw jas aan het begin van een lange nacht in een discotheek besluit af te geven in de garderoberuimte. Nadat u de jas heeft afgegeven, ontvangt u een afgiftebewijs met daarop een nummer waar uw jas hangt. In uw ooghoek ziet u een bordje hangen met daarop de tekst ‘Wij stellen ons niet aansprakelijk voor eventueel schade aan uw eigendommen.’ U schenkt hier verder niet veel aandacht aan en besluit uw weg te vervolgen.
Juridisch gezien heeft u op het moment van afgifte een overeenkomst gesloten met de discotheek. U biedt uw jas aan bij de garderobe en de discotheek aanvaardt dat zij de jas voor u bewaren. De discotheek heeft hier, door het bordje met tekst, als algemene voorwaarde aan verbonden dat zij zich niet aansprakelijk stellen voor eventuele schade aan uw eigendommen. Door uw jas bij de garderobe achter te laten, bent u akkoord gegaan met algemene voorwaarden die de discotheek verbindt aan de overeenkomst.
Een dergelijke overeenkomst wordt een overeenkomst van bewaargeving genoemd. Het juridische gevolg van deze overeenkomst is dat de discotheek zich moet gedragen als een goed bewaarnemer. Dit betekent dat de discotheek er zorg voor dient te dragen dat uw jas niet aan iemand anders wordt meegegeven of wordt gestolen. Als de discotheek dit heeft niet goed doet en uw jas wél wordt meegegeven aan iemand anders, is de bewaargevingsovereenkomst geschonden. Hierdoor is de discotheek verplicht een schadevergoeding aan u te betalen.
De discotheek heeft een algemene voorwaarde verbonden aan de overeenkomst met als doel de aansprakelijkheid (en daarmee de schadevergoeding) uit te sluiten. Echter, mag aan een overeenkomst niet zomaar elke willekeurige algemene voorwaarde worden verbonden. De voorwaardes die niet zijn toegestaan, zijn in het Burgerlijk Wetboek opgenomen in de grijze- en zwarte lijsten. In de grijze lijst staan voorwaardes die worden vermoed ongebruikelijk te zijn en in de zwarte lijst staan voorwaardes die hoe dan ook ongebruikelijk zijn. De voorwaarde om aansprakelijkheid uit te sluiten is een voorwaarde die is opgenomen in de grijze lijst. Dit betekent dat deze voorwaarde wordt vermoed ongebruikelijk te zijn. Of dat ‘vermoeden’ terecht is, bepaalt de rechter.
Het uitsluiten van aansprakelijkheid door middel van een algemene voorwaarde wordt ook wel een exoneratiebeding genoemd. Een exoneratiebeding is een bepaling die ertoe strekt aansprakelijkheid uit te sluiten, die op grond van de wet er wel zou zijn. Dit mag niet geschieden door een eenzijdige verklaring. De eenzijdige verklaring is in dit geval het bordje die is opgehangen in de garderoberuimte, waar u simpelweg maar mee akkoord moet gaan. Omdat dit niet is toegestaan, heeft het exoneratiebeding geen werking en mag de discotheek de aansprakelijkheid niet uitsluiten.
Samenvattend betekent het bovenstaande dat een bordje met daarop een dergelijke tekst als ‘Wij stellen ons niet aansprakelijk voor beschadiging/verlies van uw eigendommen.’ er niet voor zorgt dat aansprakelijkheid wordt uitgesloten. Op het moment dat uw jas wordt gestolen in een garderobe en u ziet een dergelijk bordje hangen, weet u dat u de discotheek wél aansprakelijk kunt stellen voor de diefstal van uw jas en een dergelijk bordje geen enkel effect heeft.
Heeft u meer vragen over dit onderwerp, of onlangs dergelijke situatie meegemaakt waarover u juridisch advies wilt inwinnen? Neem gerust contact met ons op via de contactgegevens die op onze site staan vermeldt. Wij helpen u graag!
